Publieke Code bij Logius
open source publieke sector public code
13 maart 2025
Vandaag bij Logius op bezoek geweest.
Tom Ootes, developer relations bij developer.overheid.nl, gaf daar een presentatie over de Standaard voor Publieke Code, Nederlandse vertaling van de Standard for Public Code die we vorig jaar in opdracht van Opensourcewerken (MinBZK) vertaalden.
Opvallende misvatting: veel mensen denken dat de standaard primair bedoeld is om software “open source” te maken. Maar het gaat om iets anders: “publieke code” betekent dat beleid en software twee kanten van dezelfde medaille zijn. Uit de Standaard: “De Standaard voor Publieke Code ondersteunt het in samenwerking ontwikkelen van codebases die open, herbruikbaar, leesbaar, te verantwoorden, toegankelijk en duurzaam zijn.”
Als beleidsmakers en programmeurs in de publieke sector moeten we beseffen dat er specifieke eisen zijn aan ons werk, zoals algemene beginselen van behoorlijk bestuur en specifiekere wetten. De code die we schrijven moet daarom, net als beleid, aan een aantal eisen voldoen, waar onder:
- mensen moeten het kunnen inzien en begrijpen, zodat ze kritisch kunnen meekijken en bevragen (wet open overheid)
- de gemaakte keuzes moeten terug te vinden zijn en te herleiden zijn naar wet en beleid (liefst met een verwijzing)
- herbruikbaar beschikbaar stellen aan de samenleving (wet hergebruik overheidsinformatie)
- herbruikbaar beschikbaar stellen aan andere overheden (één overheid, effectief en efficiënt gebruik van publieke middelen)
- etc.
Dat gaat dus breder dan alleen de code “open sourcen”. De Standaard voor Publieke Code (en “opensourcewerken” als manier van denken en doen) is daarom óók waardevol in omgevingen waar openbaarheid (nog) niet de hoogste prioriteit heeft, en het bij elkaar komen en met elkaar bespreken hoe we dat in de praktijk brengen is daarom ook zo belangrijk.
Meer weten? Check de bovenstaande website(s) en praat mee op praatmee.codefor.nl.
Andere aantekeningen
Open Source voor Open Samenwerken
2 september 2019
In de praktijk blijkt de mentaliteit in overheids ICT-projecten vaak nog best wel ‘closed source’ te zijn: pas als het project is afgerond, wordt de code openbaar gemaakt. Vaak duurt het zelfs nóg een paar maanden, omdat de code geschikt moet worden gemaakt voor publicatie.
De vijf F-strategieën voor Digitale Autonomie
7 november 2024
Welke strategieën kan de overheid ontwikkelen om de (digitale) autonomie van zowel overheid als samenleving te waarborgen? In dit artikel een voorzet in de form van vijf F-woorden.
Coders, niet code: Hoe coders publieke organisaties kunnen versterken
8 oktober 2024
Publieke organisaties moeten coders in zelforganiserende teams plaatsen om hun vaardigheden te benutten voor het continu verbeteren van zowel software als de organisatie zelf.
Lees Coders, niet code: Hoe coders publieke organisaties kunnen versterken